“سیر دادن اختیاری روح” یا “برون فکنی روح” که در اصطلاح انگلیسی astral projection شناخته می شود به فرایندی گفته می شود که در آن فرد آگاهانه و با اختیار خود طی فرایندی روح خود را از بدن جدا می کند. برون فکنی روح در مباحث دین اسلام با نام “موت اختیاری” نیز شناخته می شود.
فرایند برون فکنی اختیاری روح از دیر باز مورد تحقیق قرار گرفته است. کتابهای متعددی در مورد آن چاپ شده است و تحقیقات فراوانی در خصوص آن انجام شده است. اولین تجربه های برون فکنی اختیاری مانند بسیاری از کشفیات بشری تصادفی بوده است و افراد در خواب متوجه شده اند که حالتی را تجربه می کنند که با خواب فرق دارد. آنها محیطی را می بینند که همان محیطی است که پیش از به رختخواب رفتن در آن بوده اند. آزمایش های راستی آزمایی و خواب صورت گرفت و در نهایت این حقیقت پذیرفته شد که برخی افراد این توانایی را دارند که به طور اختیاری روح خود را از بدن جدا کنند. جدای از تحقیقات انجام شده توسط محققین غربی، حالتهایی که با نام “موت اختیاری” در اسلام شناخته می شوند نیز از برخی علما و انسانهای عارف گزارش شده است.
برون فکنی از جنبه هایی به تجارب نزدیک به مرگ (Near death experiences) شباهت و از جنبه هایی تفاوت دارد. اما نقاط مشترک در برون فکنی روح و تجربیات نزدیک به مرگ این است که در هر دو فرد از کالبد مادی خود جدا شده و محیط اطراف را با روح خود تجربه می کند. فرد بدن خود را از خارج می بینید و درک می کند که واقعیتی که با اسم “من” می شناسد چیزی ست که می تواند از بدن خارج شود. اما تفاوت آشکاری که در بین تجارب نزدیک به مرگ و برونفکنی اختیاری روح وجود دارد این است که عموما فردی که برون فکنی اختیاری روح انجام می دهد، آسمانهای بالاتر را درک نمی کند. در واقع تحرک و درک روح در برون فکنی اختیاری روح محدود به عوالم آسمان اول است. در تجارب خارج از بدن اختیاری که معمولا با لغت out-of-body experience شناخته می شوند. به ندرت گزارش شده است که فردی به عوالم بالاتر برود. تا آنجایی که جست و جوی های نگارنده بسط داده شده است هیچ گزارشی مبنی بر تجربه ی مرور زندگی، دیدن تونل، حس کردن نور رحمت الهی، عشق الهی و سایر مواردی که توسط تجربه گران نزدیک به مرگ ذکر می شوند، در برون فکنی اختیاری دیده نشده است. بنابراین تا اینجای تحقیقات می توان این گونه نتیجه گرفت که تفاوت اصلی بین خروج از بدن های اختیاری با تجارب نزدیک به مرگ این است که: “تجربه گران نزدیک به مرگ به عوالم بالاتر می روند اما در برون فکنی اختیاری انتقال به عالم باالا گزارش نشده است”